Przejdź do treści strony

 

Integrowana Ochrona Roślin Uprawnych

   

Fazy rozwojowe rzepaku

Prawidłowe określenie fazy rozwojowej rośliny, w której należy przeprowadzić zabieg zwalczania agrofaga, decyduje często o skuteczności zabiegu. Od kilku lat w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach świata, do precyzyjnego określenia faz rozwojowych roślin uprawnych stosuje się skalę BBCH (Biologische Bundesantalt, Bundessortenamt and Chemische Industrie).

Skala BBCH jest niezwykle ceniona przede wszystkim ze względu na swoją uniwersalność (taki sam układ skali dla wszystkich roślin uprawnych) oraz wygodę stosowania (zapis cyfrowy zastępuje opis).
Standardowy opis faz rozwojowych według BBCH posiada takie samo oznakowanie, niezależnie od języka i kraju, w którym skala jest stosowana.

Skala BBCH podzielona jest na główne i podrzędne fazy rozwojowe i oparta jest w dużym stopniu na skali Zadoks’a opracowanej dla zbóż. BBCH jest skalą dziesiętną, w której cały rozwój rośliny podzielono na 10 wyraźnie różniących się faz rozwojowych. Główne (podstawowe) fazy wzrostu i rozwoju opisano stosując numerację od 0 do 9. Jednak w celu bardziej dokładnego scharakteryzowania danej fazy rozwojowej konieczne jest dodanie drugiej cyfry. Uzyskany w ten sposób dwucyfrowy kod precyzyjnie określa fazę rozwojową, w której znajduje się roślina.

 

W rozwoju rzepaku wyróżnia się następujące główne fazy rozwojowe:

Główna faza rozwojowa 0: Kiełkowanie nasion – pobieranie wody przez nasiona, przemiany biochemiczne substancji zapasowych, wzrost korzonka zarodkowego i rozrost hipokotylu.

1. Nasiona suche umieszczone w glebie lub na podłożu (siew).

2. Pęcznienie nasion.

3. Pękanie okrywy nasiennej.

4. Ukazywanie się korzonka zarodkowego.

5. Korzeń zarodkowy wydostaje się z nasienia.

7. Z okrywy nasiennej wyłania się kiełek (hypokotyl) z liścieniami.

8. Hypokotyl z liścieniami rośnie w kierunku powierzchni gleby.

9. Liścienie przedostają się na powierzchnię gleby.

Główna faza rozwojowa 1: Rozwój liści.

10. Liścienie całkowicie rozwinięte.

11. Faza 1 liścia.

12. Faza 2 liścia.

13. Faza 3 liścia.

1. Fazy trwają aż do …

19. Faza 9 lub więcej liści.

Główna faza rozwojowa 2: Rozwój pędów bocznych.

20. Brak pędów bocznych.

21. Początek rozwoju pędów bocznych, pierwszy pęd boczny.

22. 2 pędy boczne.

23. 3 pędy boczne.

2. Fazy trwają aż do…

29. Koniec formowania pędów bocznych, widocznych 9 lub więcej pędów bocznych.